Władysław Oleszczyński ur. 17 XII 1807 w Końskowoli koło Puław, zm. 11 IV 1866 w Rzymie, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy polskich okresu romantyzmu.
Rysunku uczył się początkowo u Aleksandra Kokulara, a w 1824 roku zapisał się na Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego. Tu studiował rytownictwo i rzeźbę, a rok później otrzymał stypendium na studia w zakresie medalierstwa. Wraz z bratem Antonim, rytownikiem, udał się do Paryża. Jego profesorami byli François Joseph Heim w zakresie rysunku, Antoine Laurent Dantan w zakresie rzeźby oraz David d’Angers, do którego pracowni, a później klasy w Ecole des Beaux-Arts, uczęszczał. Po powrocie do Warszawy podjął pracę w Mennicy Państwowej. Brał udział w powstaniu listopadowym, a po jego upadku wyemigrował w grudniu 1831 roku do Paryża. Związany był ściśle ze środowiskiem emigracyjnym, był członkiem Polskiego Komitetu Narodowego, Towarzystwa Historyczno-Literackiego oraz Towarzystwa Politechnicznego Polskiego. W Paryżu uczestniczył przy dekoracji kościoła św. Marii Magdaleny w Paryżu w 1844 roku, przy grobowcu Napoleona I przy kościele Inwalidów w latach 1846-1852, ponadto w 1846 roku wyrzeźbił postaci Niemcewicza i Kniaziewicza w kolegiacie w Montmorecy oraz wykonał w 1855 roku w marmurze alegoryczną grupę Lato.
Władysław Oleszczyński, wzorując się na sztuce medalierskiej Pierre'a Jean'a Davida, zwanego Davidem d’Angers (1788 – 1856), w latach 1840 – 1855 wykonał ponad 40 medali. Wsród pierwszych prac powstałych na zamówienie Komitetu Emigracyjnego w Paryżu były medale dla Roberta Fergussona w 1832 roku, oraz medal wybity dla uczczenia pamieci generala Laf Fayette’a w 1834 roku. W 1836 roku powstal medal dedykowany Ludwikowi Filipowi. Artysta wykonywał pomniki, posągi, nagrobki, popiersia pracując zarówno w kamieniu jak i w brązie. Wśród medalionów portretowych jego autorstwa odnajdujemy całą plejadę postaci emigracji, m.in. Stanisława Barzykowskiego, Kazimierza Błociszewskiego, Edmunda Chojeckiego, Adolfa Cichowskiego, Augusta Cieszkowskiego, Izabelli Czartoryskiej, Henryka Dembińskiego Seweryna Gałęzowskiego, Karola Hoffmana, księży Aleksandra Jełowickiego i Hieronima Kajsiewicza, Apolinarego Kątskiego, Adama Mickiewicza, brata artysty Antoniego Oleszczyńskiego, Juliusza Slowackiego i wielu innych.
Do kraju powrócił w 1857 roku, przywiózł wtedy pomnik Adama Mickiewicza, pierwszy na ziemiach polskich pomnik poety, który stanal w Poznaniu (zniszczony przez okupantow w czasie II Wojny Swiatowej). Zamieszkał na stałe w Warszawie. Wykonał prócz licznych innych prac, około 20 monumentalnych rzeźb. W 1866 roku Oleszczynski wyjechał do Włoch, krótko do Paryża, a następnie powrócił do Rzymu i tam zmarł.
Anna Czarnocka
Spis fotografii:
Rzeźba epitafijna Niemcewicza i Kniaziewicza, piaskowiec, 1846, kaplica w kolegiacie św. Marcina, Montmorency
Grób Klementyny Tańskiej-Hofmanowej, pomnik, żeliwo, 1848, Paryż, cmentarz Père-Lachaise
Grób Adolfa Cichowskiego, medalion, brąz, 1848, Paryż, cmentarz Père-Lachaise
Grób Juliusza Słowackiego, medalion, (wapień, 1852), brąz, 1894, Paryż, cmentarz Montmartre
Grób rodziny Singer, marmur, Paryż, cmentarz Père-Lachaise
